Powłoki antygraffiti

Proceder wykonywania napisów na murach, celem przekazania określonych treści, nie jest wynalazkiem współczesności. Zwyczaj pisania na ścianach, towarzyszy nam już od starożytności. Już w starożytnych Atenach, na murach umieszczano napisy ośmieszające min. Króla Filipa Macedońskiego. Wraz z rozwojem cywilizacji, graffiti stało się coraz bardziej uciążliwe dla właścicieli nieruchomości.

Idea, jaka przyświeca powłokom antygraffiti, to prewencja, czyli zapobieganie skutkom wandalizmu, zanim pojawi się ono, na elewacji, ekranie akustycznym, pociągu itp. Powłoki antygraffiti miały tylko zniechęcać grafficiarzy do malowania, jednak dzięki zastosowanym filtrom UV, właściwościom hydrofobowym, izolacji od czynników atmosferycznych, stały się swoistym elementem konserwacji, przedłużając żywotność pokrytych nimi materiałów.

Rozróżniamy kilka typów powłok antygraffiti:

• Tracone, są zmywane razem z obrazem graffiti, a następnie odnawiane w miejscu czyszczenia.

zalety: są bardzo ekologiczne (w procesie czyszczenia w większości przypadków bierze udział jedynie gorąca woda pod ciśnieniem), ekonomiczne i w 100% skuteczne rozwiązanie, łatwe w stosowaniu, poza przeźroczystymi materiałami (ograniczona przejrzystość) nadają się na każdą powierzchnię
wady: konieczność odnowienia powłoki w miejscu czyszczenia.

• Trwałe, zwane również permanentnymi, nie zostają zmyte w procesie usuwania graffiti.

zalety: nie ma potrzeby odnawiania powłoki po usunięciu graffiti, do usunięcia 100% graffiti wystarczy zimna lub ciepła woda pod ciśnieniem, a w niektórych przypadkach nawet szczoteczka z miękkim włosiem, niektóre powłoki wymagają też użycia delikatnego preparatu chemicznego do usunięcia z nich napisów, często spełniają także funkcję „antyplakat”
wady: kłopotliwe usuwanie takiej powłoki, np. na wypadek zmiany wyglądu elewacji, niekiedy wymagają dbania o estetykę – niektóre z nich łatwiej absorbują kurz z otoczenia.

Powyższe rodzaje dzielą się jeszcze na warianty:

• dyfuzyjne i niedyfuzyjne
• nadające się do powierzchni gładkich
• nadające się do powierzchni porowatych
• matowe, półmatowe i błyszczące.

Powłoki mogą skutecznie ochraniać niemal każdy rodzaj powierzchni.

W pierwszej kolejności chronione są drogie materiały wykończeniowe (ochrona ze względu na wartość) i miejsca szczególnie narażone na powstawanie graffiti (ochrona ze względu na walory estetyczne, a w momencie pojawienia się „enklawy” zaniedbania również na straty materialne, np. spadek obrotów w obiektach handlowych, spadek wartości nieruchomości itp.).
Powłoki antygraffiti znajdują zastosowanie głównie na nowych obiektach inżynieryjnych, kubaturowych i użyteczności publicznej, pojazdach transportu publicznego, urządzeniach, jak np. parkomaty, ławki, słupy oświetleniowe, pomniki, fontanny, place zabaw, popularnie zwane „meblami miejskimi”, które w fazie projektowania zostały wyposażone w powłoki antygraffiti lub antygraffiti/antyplakat. Produkty te są popularne w miejscach, gdzie walczy się z graffiti w celu łatwego, szybkiego usuwania napisów, np. przez firmy takie jak Cleanline serwisujące miasto/dzielnicę pod kątem usuwania graffiti. Dzięki zaplanowanym działaniom polegającym na comiesięcznym monitoringu miejsc, w których ono powstaje, i systematycznemu usuwaniu w bardzo skuteczny sposób eliminuje się jego powstawanie. Umieszczanie powłok antygraffiti we wszystkich projektach i kosztorysach nowych inwestycji narażonych na tego typu wandalizm powoduje niezauważalny wzrost kosztów w porównaniu do całej inwestycji i 100-procentową skuteczność w zwalczaniu graffiti bez szkody dla wizerunku miejsca oraz wartościowych materiałów i powierzchni.
Usunięcie graffiti ze specjalnej powłoki ochronnej nie stanowi problemu, ale co zrobić, jeżeli inwestor nie przewidział takiego aktu wandalizmu i nie zabezpieczył inwestycji specjalną powłoką? Jest interwencyjne rozwiązanie, które jednak nie zawsze daje 100% gwarancji usunięcia graffiti, jak to ma miejsce na ww. powłokach. Dzieje się tak dlatego, że przeprowadzamy operację czyszczenia na surowym materiale, a nie na „filmie ochronnym” stworzonym przez powłokę antygraffiti. W związku z tym ogranicza nas bardzo wytrzymałość czyszczonego materiału, jego chłonność, odporność na działanie barwników farb w sprayu, substancji chemicznych używanych do zmywania, często też gorącej wody pod ciśnieniem używanej najczęściej do czyszczenia z powierzchni chłonnych i porowatych. Specjalne preparaty chemiczne są stworzone w sposób zapewniający ich doskonałą skuteczność i bezpieczeństwo dla podłoży, lecz ze względu na częsty brak możliwości usunięcia graffiti w 100% (często pozostają ślady, tzw. cienie) jest to metoda mniej skuteczna od wymienionej na początku artykułu. Jednak bez niej nie udałoby się oczyścić wielu miejsc o wielkiej wartości materialnej i historycznej, jak np. Colosseum, Pałac Królewski w Sztokholmie, Zamek Królewski w Malborku, Katedra Notre Dame w Paryżu i wiele innych.